Powiat Włocławski

Ceremoniał sztandarem

Ceremoniał określa sposób postępowania i organizacji uroczystości z udziałem sztandaru oraz zachowania się pocztu sztandarowego.
 
WPROWADZENIE FLAGI PAŃSTWOWEJ I SZTANDARU
 
Podczas uroczystych apeli następuje wprowadzenie sztandaru. Sztandar w pozycji marszowej przenosi się tak, aby drzewce spoczywały na prawym ramieniu, 30 cm poniżej dolnego płata sztandaru. Dolny koniec drzewa przytrzymywany jest prawą dłonią na wyciągniętą długość ręki. Kąt pochylenia sztandaru to 45 . Sztandarowy i asysta przepasani są szarfą (bandolierą) o barwach narodowych (biało-czerwoną) przechodzącą przez prawe ramię po obu stronach ciała do lewego boku. Poczet udaje się na miejsce uroczystości. Jeżeli uroczystość odbywa się w gmachu szkoły, prowadzący wydaje komendę „Szkoła – BACZNOŚĆ – sztandar wprowadzić’’. Po tych słowach poczet sztandarowy przechodzi przed frontem uczniów zajmując miejsce na prawym skrzydle.
 
PODNIESIENIE FLAGI NA MASZT
 
Podczas uroczystości podniesienia flagi państwowej prowadzący uroczystość podaje komendę: „Szkoła – BACZNOŚĆ’’, „ Poczet flagowy do podniesienia flagi państwowej – WYSTĄP’’. Na te słowa poczet flagowy wykonuje krokiem defiladowym marsz w kierunku masztu flagowego i zatrzymuje się krok za nim frontem do uczniów. Flagę państwową flagowy niesie na obu rękach przed sobą, w położeniu poziomym z ramionami ściśle przylegającymi do tułowia. Flaga państwowa powinna być złożona w prostokąt o bokach 40x30cm. Białe pole flagi państwowej spoczywa na prawej, a czerwone na lewej dłoni flagowego. Flagowy przymocowuje flagę do linki masztu (na zaczep lub przez przywiązanie sznurówek), w czym może pomóc asystent flagowego. Na pierwsze dźwięki hymnu narodowego Rzeczpospolitej PolskiEJ flagowy podnosi flagę na maszt. Czas podnoszenia flagi powinien być zsynchronizowany z czasem grania hymnu (wykonuje się tylko jedną zwrotkę).
 
POŚWIĘCENIE I WRĘCZENIE SZTANDARU
 
Poświęcenie i wręczenie sztandaru odbywa się podczas uroczystego apelu na placu przed szkołą. Przed trybuną, w odległości 5 m ustawia się dwa stoliki przykryte suknem lub innym materiałem koloru zielonego, na jednym stoliku ułożony jest rozwinięty sztandar w taki sposób by drzewce było ułożone wzdłuż prawej krawędzi stołu (patrząc od strony uczestników uroczystości). Na drugim układa się naczynie z wodą święconą, kropidło, kronikę szkoły, pióro, długopis, pojemnik z gwoździami do sztandaru, młotek, skarbonkę, odznaczenia, wyróżnienia itp. Po podniesieniu flagi państwowej, powitaniu, odśpiewaniu hymnu, przemówieniu fundatorów oraz zaproszonych gości prowadzący uroczystość podaje komendę „Szkoła – BACZNOŚĆ’’. Przedstawiciel fundatora odczytuje akt fundacji szkole sztandaru i zaprasza gości według hierarchii do wbijania gwoździ w drzewce sztandaru lub składania ich do specjalnie przygotowanej na ten cel kasetki, wpisywania się do kroniki szkoły i złożenia datków do skarbonki. Po wbiciu pierwszych trzech gwoździ prowadzący uroczystość wydaję komendę „Szkoła – SPOCZNIJ”. Po ceremonii wbijania gwoździ fundatorzy lub rodzice chrzestni zwracają się z prośbą do proboszcza o poświęcenie sztandaru. W tym czasie prowadzący wydaje komendę „Szkoła – BACZNOŚĆ”. Kapłan dokonuje poświęcenia sztandaru. Po poświęceniu śpiewany jest hymn szkolny. Przewodniczący uroczystości wykonuje w tył zwrot i wydaje komendy: „ Szkoła – BACZNOŚĆ, - na prawo – PATRZ. Poczet sztandarowy do wręczenia sztandaru – WYSTĄP’’. Po wydaniu tej komendy, wykonuje w tył zwrot. Poczet sztandarowy występuje przed front szkoły i zatrzymuje się na 3 kroki przed dyrektorem szkoły, który wcześniej zajął tam miejsce. Dyrektor szkoły wykonuje w tył zwrot i podaje komendę: „ Za mną – MARSZ’’ i maszeruje razem z pocztem do stołu ze sztandarem. Po dojściu na 3 kroki przed stół ze sztandarem dyrektor zatrzymuje się, co również czyni poczet sztandarowy. Rodzice chrzestni, fundatorzy podnoszą sztandar ze stolika i przekazują go osobie, która będzie wręczać sztandar w imieniu Władz. Wręczający podnosi sztandar do pozycji pionowej, w tym momencie trębacze grają sygnał „Słuchajcie wszyscy’’. Wręczający sztandar podchodzi do dyrektora i zwracając się do niego wygłasza formułę: „ W imieniu Władz wręczam Zespołowi Szkół im. Marii Grodzickiej w Lubrańcu-Marysinie sztandar ufundowany przez ……………….. jako symbol wielkiego uznania za dotychczasowa działalność’’. Następnie pochyla sztandar tak, by jego dolny brzeg znajdował się na wysokości 1 metra nad ziemią. Dyrektor klęka na prawe kolano, prawą ręką ujmuje płat sztandaru, podnosi go do ust i całuje. Następnie opuszcza płat sztandaru, wstaje i przejmuje sztandar od wręczającego mówiąc: „KU CHWALE OJCZYZNY”. Wykonuje w tył zwrot, unosi sztandar pionowo do góry, prezentuje szkole przechylając w prawo potem w lewo, po czym podchodzi do pocztu sztandarowego. Poczet sztandarowy klęka na prawe kolano, dyrektor pochyla sztandar tak, aby część płata znajdowała się około 1 metra nad ziemią. Sztandarowy prawą ręką ujmuje płat sztandaru, podnosi do ust i całuje, po czym opuszcza go. Na sygnał dowódcy pocztu, wszyscy wstają. Dyrektor wręcza sztandar mówiąc: „STRZEŻCIE HONORU TEGO SZTANDARU JAK ŹRENICY OKA”. Sztandarowy odpowiada: „PRZYRZEKAMY, ŻE HONORU TEGO SZTANDARU NIE SPLAMIMY”. Sztandarowy przejmuje sztandar i trzyma go w położeniu „Prezentuj”, czyli ustawia sztandar przy prawym ramieniu, dłoń lewej ręki znajduje się na wysokości powyżej pasa. Ręka ułożona jest pod kątem prostym i musi przylegać do korpusu. Prawa ręka opuszczona jest na całej długości, z palcami wyprostowanymi i ułożonymi na drzewcu sztandaru. Kciuk obejmuje dolną część drzewca. Przekazujący sztandar oraz osoby biorące udział wcześniej w przekazywaniu sztandaru, wracają na miejsca. Chorążowie pocztów sztandarowych towarzyszących uroczystości, przenoszą sztandary w położenie „do nogi”. Dowódca uroczystości podaje komendę: „Poczet sztandarowy do prezentacji sztandaru – MARSZ’’. Sztandarowy pocztu przenosi sztandar i rozpoczyna marsz w kierunku lewego skrzydła szkoły. Przechodzi przed frontem w odległości 5 kroków, salutując przez pochylenie sztandaru pod kątem 450. Po dojściu do prawego skrzydła, zajmuje swoje miejsce w szyku. W tym czasie przewodniczący uroczystości wykonuje w tył zwrot i obserwuje prezentację sztandaru. Po zajęciu miejsca w szyku przez poczet sztandarowy przewodniczący uroczystości wydaje komendy: „Szkoła – BACZNOŚĆ”, „Szkoła – SPOCZNIJ”, wykonuje w tył zwrot.
Następuje dalsza część uroczystości.
 
OPUSZCZENIE I ODPROWADZENIE FLAGI
 
Po zakończeniu uroczystości mniejszej rangi np.: apel, flaga powinna być opuszczona i przeniesiona na miejsce stałego przechowywania bezpośrednio po uroczystości. Przy uroczystościach, które są ważnym wydarzeniem w życiu szkoły, czynność tą można wykonać dopiero po opuszczeniu terenu przez zaproszonych gości i towarzyszących uczniów, nie później jednak niż na koniec dnia. Opuszczenie i zdjęcie flagi powinno mieć zawsze uroczysty charakter. Flagę opuszcza się i zdejmuje w następujący sposób:
a)     przed masztem, frontem do niego, ustawia się: w odległości 5 kroków dyrektor i krok w lewo – trębacz-sygnalista. Poczet flagowy ustawia się krok za masztem, frontem do niego;
b)     na komendę prowadzącego uroczystość: „BACZNOŚĆ”, „poczet flagowy, flagę państwową – OPUŚĆ”, trębacz zaczyna grać hasło Wojska Polskiego jeżeli opuszczana jest flaga państwowa, flagowy zaś opuszcza flagę. Czas opuszczania flagi powinien być zsynchronizowany z czasem grania hasła lub sygnału;
c)      po odpięciu i złożeniu flagi  (flagowy składa flagę przy pomocy asystującego) w prostokąt o bokach 40 x 30 cm;
d)     po złożeniu flagi poczet na komendę dyrektora: „POCZET FLAGOWY ZA MNĄ – MARSZ”, maszeruje w odległości 3 kroków za dyrektorem do miejsca stałego przechowywania flagi.
W czasie podnoszenia – opuszczania flagi wszyscy uczniowie znajdujący się poza szykiem zwracają się frontem do flagi, przyjmując postawę zasadniczą.
 
 
ŚLUBOWANIE MŁODZIEŻY NA SZTANDAR
 
Ślubowanie młodzieży na sztandar, podobnie jak ślubowanie bez sztandaru, może być częścią składową innej uroczystości szkolnej.
Przewodniczący uroczystości wydaje komendy: „Szkoła – BACZNOŚĆ”, „Poczet sztandarowy do ślubowania – WYSTĄP”. Poczet maszeruje na wyznaczone miejsce. Przewodniczący uroczystości podaje komendę: „Szkoła – BACZNOŚĆ”, „Szkoła – SPOCZNIJ”. Następnie na rozkaz przewodniczącego uroczystości: „MŁODZIEŻ DO ŚLUBOWANIA – WYSTĄP”, występują uczniowie oddelegowani do ślubowania w imieniu klas na ustalone miejsce – krok przed sztandarem. Ślubujący stają twarzami do siebie i przyjmują postawę „na spocznij”. Przewodniczący uroczystości: „BACZNOŚĆ – DO – ŚLUBOWANIA”. Na hasło komendy ślubujący unoszą prawą rękę tak, aby przedramię było skierowane pionowo do góry, dłoń zwrócona w przód, a końce palców ułożone jak do salutowania i trzymane na wysokości oczu w kierunku sztandaru. Sztandarowy pochyla sztandar, wszyscy uczniowie powtarzają za dyrektorem formułę ślubowania. Po ślubowaniu przewodniczący uroczystości: „PO -  ŚLUBOWANIU” (ślubujący opuszczają prawe ręce, sztandarowy podnosi sztandar), wszyscy przyjmują postawę „na spocznij”. Na rozkaz przewodniczącego uroczystości: „MŁODZIEŻ DO SZYKU – WSTĄP”. Przewodniczący uroczystości wydaje komendy: „SZKOŁA – BACZNOŚĆ” , „SZKOŁA, NA LEWO – PATRZ”, „POCZET SZTANDAROWY, DO SZYKU – WSTĄP”. Po powrocie pocztu przewodniczący uroczystości wydaje komendy: „SZKOŁA – BACZNOŚĆ”, „SZKOŁA – SPOCZNIJ”
 
 
 
Szczegółowe zasady udziału w uroczystościach patriotyczno – religijnych
 
Szkolna asysta honorowa ze sztandarem uczestniczy w uroczystościach religijnych o
szczególnym charakterze , jak święta państwowe , regionalne , szkolne oraz z okazji specjalnych uroczystości kościelnych, w których uczestniczy oficjalna delegacja szkolna. Poczet sztandarowy przed zajęciem miejsca w kościele pochyla sztandar przed ołtarzem. Poczet sztandarowy przyjmuje komunię na stojąco. Poczet sztandarowy zajmuje miejsca po prawej stronie ołtarza. Poczet wprowadza się przed zajęciem przez celebransa miejsca przy ołtarzu. Poczet sztandarowy opuszcza kościół pochylając sztandar przed ołtarzem.
 
SALUTOWANIE SZTANDAREM
 
Pochylenie sztandaru (salutowanie) wykonywane jest samorzutnie bez komend z pozycji „na prawo – PATRZ” (prezentuj). Sztandarowy robi zwrot w prawo w skos z wysunięciem jednoczesnym lewej nogi o pół kroku do przodu. Lewą ręką chwyta drzewca 10 cm poniżej płatu sztandaru, prawą ręką w dolnej części drzewca i unosi na wysokość barku a następnie pochyla sztandar w przód pod kątem 450, prostopadle do szyku uczniów. Ciężar ciała spoczywa równomiernie na dwóch nogach. Powrót do pozycji „Na prawo – PATRZ” (PREZENTUJ) następuje w kolejności odwrotnej.
Sztandar pochyla sztandarowy pocztu podczas:
1.      Prezentacji sztandaru, maszerując od lewego skrzydła szkoły, pochyla sztandar aż do momentu zajęcia miejsca w szyku. Sztandar prezentuje w odległości 5 m od uczniów;
2.      Dekoracji sztandaru odznaczeniem;
3.      Prezentacji uczniom odznaczenia;
4.      Prowadzonej defilady po komendzie; „ BACZNOŚĆ”, „NA PRAWO – PATRZ” na 6 kroków przed trybuną, a po jej minięciu na 3 kroki sztandar powraca na ramię.
5.      Ślubowania, po wystąpieniu przed front szkoły i po komendzie: „DO ŚLUBOWANIA”. Sztandar powraca w pierwotne położenie po komendzie: „PO ŚLUBOWANIU”;
6.      Pożegnania sztandaru, po wystąpieniu przed front szkoły przez poczet sztandarowy wykonuje się chwyty jak na komendę: „NA PRAWO – PATRZ” (PREZENTUJ). Przewodniczący uroczystości podaje komendy do wystąpienia osoby lub osób żegnających sztandar. Maszerują one do sztandaru i zatrzymują się na 3 kroki przed nim. Sztandarowy w tym momencie salutuje sztandarem pochylając go tak, by osoba dokonująca wykroku i przyklęku na prawe kolano, mogła podnieść płat sztandaru do ust. Po wykonaniu tych czynności osoba żegnająca wstaje a sztandarowy podnosi sztandar do pozycji jak na komendę: „NA PRAWO – PATRZ”. Przewodniczący uroczystości podaje komendy do wstąpienia delegacji do szyku. Delegacja może występować w składzie 3 osobowym, wówczas klękają wszyscy, a płat sztandaru całuje osoba znajdująca się w środku delegacji.
7.      Uroczystości kościelnych w czasie:
a)   Przeistoczenia
b)  przy komunii świętej od słów „Oto Baranek Boży…” do „…uzdrowiona dusza moja”.
c)  błogosławieństwa św. Sakramentem
d)  poświęcenia sztandaru w kościele
e)  po wejściu i wyjściu z kościoła przed ołtarzem
8.      Uroczystości pogrzebowych po:
a)  komendzie „BACZNOŚĆ”, „NA PRAWO PATRZ” na sam moment wyprowadzenia zwłok z kaplicy cmentarnej
b)  przemówieniach, w czasie składnia trumny do grobu, kiedy trębacz wykonuje
trzykrotnie melodię „Cisza” a prowadzący uroczystość podaje komendę: „BACZNOŚĆ”, „NA PRAWO – PATRZ”.